Franchiseorganisaties zijn gebaat bij een duurzame samenwerking met hun franchisenemers. Het versterkt het merk en draagt bij aan de continuïteit binnen de keten. Toch verloopt die samenwerking niet altijd vanzelfsprekend soepel. In onze ervaring spelen met name het verdienmodel, de strategie van de formule en de relatie tussen franchisegever en franchisenemer een belangrijke rol in de dynamiek van de samenwerking.
Franchisenemers verwachten van het franchisemodel dat het flexibel, ondersteunend en daadkrachtig is. Maar welke factoren hebben nu een positieve invloed op die samenwerking en welke juist niet?
Vertrouwen
In de literatuur wordt een toekomstbestendige franchiserelatie vaak gekenmerkt door een langdurige samenwerking, gebaseerd op wederzijds vertrouwen, transparantie en het vermogen om mee te bewegen met veranderende marktomstandigheden. Vertrouwen is dus cruciaal. Maar hoe kun je als franchisenemer vertrouwen hebben in de franchisegever als je geen ruimte krijgt om keuzes te maken die passen bij jouw onderneming? En als de keuzes van de franchisegever bovendien nadelig voor jou uitpakken?
Vanuit het perspectief van de franchisenemer voelt het dan alsof je de grip verliest, terwijl de franchisegever volhoudt dat het ‘allemaal goed komt’. Veel franchiseformules groot én klein herkennen dit spanningsveld.
Opgesloten in de auto
Voor veel franchisenemers voelt het alsof ze op de achterbank zitten. De franchisegever bestuurt de auto, heeft de controle over het stuur, de rem en het gaspedaal en zegt op weg te zijn naar een plek waar alles goed is: de omzet, de marges, het rendement. En vraagt om vertrouwen. Maar wat als je dat vertrouwen niet voelt? Sterker nog, wat als je de ramen open wilt, of zelfs de deur? Misschien wil je er wel uit.
Het systeem van de franchisegever is heilig – en moet ook gevolgd worden. Maar hoe ga je om met lokale aanpassingen, vrijheden en flexibiliteit? Als je als franchisegever te veel vrijheden toekent, hoe krijg je de franchisenemer dan later weer terug in ‘het systeem’? En heb je dan niet structureel afstand gedaan van je regie over de formule en haar ontwikkeling?
In gesprek
In elke gezonde franchiserelatie is het essentieel dat de franchisegever leidend is. Als die positie wegvalt, is dat vaak het begin van het einde voor de formule. Franchisenemers betalen immers een fee voor deze leidende rol – en verwachten die ook terug te zien. Die rol moet erop gericht zijn om een gezond verdienmodel te realiseren, voor zowel de franchisegever als de franchisenemer.
Duidelijkheid over koers, keuzes, investeringen en het verdienmodel is daarin onmisbaar. Dat vraagt om frequenter overleg, een centraal jaarplan dat wordt gevoed door individuele jaarplannen van franchisenemers. Zo kun je tijdig bijsturen én creëer je gedeelde verantwoordelijkheid. Dat is samen ondernemen én samenwerken.
Onder regie van de franchisegever is het bovendien helemaal niet erg om soms extra vrijheden (tijdelijk) toe te staan. Juist dat draagt bij aan het vertrouwen in elkaar. En daarmee aan een toekomstbestendige franchiserelatie.