Het HEMA-management heeft in harde woorden duidelijk gemaakt dat zij klaar zijn met de franchisecontracten in de huidige vorm. Het grootste struikelblok zijn naar het schijnt de verdeling van de online inkomsten waarvan een relatief groot deel naar de franchisenemers gaat. HEMA wil niet stoppen met franchise, maar wel de contracten aanpassen.
Franchisecontracten blokkeren overname
HEMA is al jaren bezig een overnamepartij te vinden en leek die gevonden te hebben met het Belgische Core Equity Holdings. De beide partijen hadden bijna een akkoord bereikt, maar op het laatste moment werd toch de stekker uit de deal getrokken vanwege de verdeling van de omzet. De Belgische investeerders wilden honderden miljoenen in de online-strategie stoppen, maar volgens bij het FD bekende bronnen konden zij ’hoe ze ook rekenden, hun plannen voor de website niet winstgevend krijgen.’
Jarenlang conflict
In Nederland bestaat 40% van de HEMA-winkels uit franchisenemers. Zij zijn vertegenwoordigd in de VAB, het bestuur van franchisenemers en liggen al langer overhoop met de HEMA-managers. Na vele rechtszaken is deze top er nu klaar mee en schreven zij het volgende: „Gebleken is dat uw rol als franchisenemer binnen het huidige retaillandschap als zeer problematisch wordt ervaren. Er is daardoor een negatief toekomstperspectief voor HEMA zolang zij gebonden is aan de huidige franchiseovereenkomst met bijlagen en addenda”, schrijven manager Franchise Ton Vervat en directeur Nederland Tico Schneider.
De huidige vorm van franchise wordt ervaren als ‘in toenemende mate contraproductief en bezwarend’. Volgens HEMA is de goede onderlinge relatie tenietgedaan door voortdurende tegenwerking en juridisering van de onderlinge verhoudingen.
Het franchisebestuur laat weten de brief niet te „begrijpen”. De laatste jaren ervaren zij „met pijn in het hart” de harde opstelling van de Hema-top. Terwijl zij zich, vinden ze zelf, „redelijk blijven opstellen”.
In 2015 hebben HEMA en de franchisenemers geprobeerd de strijdbijl te begraven en sloten een vaststellingsovereenkomst. Al snel bleken de gemaakte afspraken in dat akkoord anders geïnterpreteerd te worden door de beide partijen, waardoor de ontwikkeling van het online platform voer voor discussie blijft.
Rechtszaken
Momenteel lopen er verschillende rechtszaken tussen franchisenemers en HEMA. Van de belangrijkste zaak wordt woensdag een uitspraak verwacht door de rechter.
De bron van alle problemen is een tien jaar oud conflict over inkoopkortingen. Franchisers kregen altijd een deel van die korting, maar na de overname in 2007 door het Britse Lion Capital werden alle kortingen voor zichzelf gehouden.
Een ander conflict is het eerder geschetste probleem omtrent de verdeling van de online omzet. Afgesproken is dat franchisenemers de omzet krijgen van het postcodegebied waar zij in actief zijn. HEMA stuurde de franchisenemers echter verschillende rekeningen voor de kosten van het ontwikkelen van de website en verrekende deze met terugbetalingen. Het franchisebestuur vond deze niet goed onderbouwd en kreeg gelijk van de rechter.
Woensdag 18 juli spreekt de rechter zich uit over de belangrijkste zaak. Via een bodemprocedure eisen de franchisenemers van HEMA dat zij zich houden aan de afspraken van de vaststellingsovereenkomst uit 2015 met daarin afspraken over het in rekening brengen van internetkosten. De inzet van HEMA is het ontbinden van de afspraken uit 2015.
Klik hier om de brief aan de franchisenemers te lezen.
Update 14-08-2018: Inmiddels is het duidelijk geworden dat HEMA alle aflopende contracten met de bestuursleden niet wil verlengen. Het VAB betwijfelt ten zeerste of dat zomaar mag en overweegt juridische stappen, zo meldt het AD.