Afgelopen jaren groeide de ontevredenheid onder huurders in retail en horeca over het veelgebruikte maar onevenwichtige ROZ-model voor Huurovereenkomsten Winkelruimte. Dit model leidt tot een ongelijke verdeling van belangen en verantwoordelijkheden tussen huurders en verhuurders. Als reactie op de vraag naar een gebalanceerder instrument voor huurcontractonderhandelingen hebben branche- en werkgeversorganisaties een ‘Huurdersvariant’ van het ROZ-model ontwikkeld. Deze variant is vandaag gepresenteerd in Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag.
Het huidige ROZ-model Huurovereenkomst Winkelruimte is een verhuurdersmodel dat weinig rekening houdt met de belangen van huurders. Vorig jaar erkende de Tweede Kamer het onevenwichtige karakter van de relatie tussen huurders en verhuurders en het negatieve effect hiervan op winkelstraten. Tijdens contractonderhandelingen staan retail- en horecaondernemers op achterstand. Het ROZ-model heeft in de praktijk geleid tot onredelijke situaties, zoals tijdens de coronatijd en recentelijk met extreme huurindexeringen. Onderhandelingen hierover met verhuurders bleken moeizaam en resulteerden vaak in langdurige en kostbare procedures. “De duidelijkheid die de Huurdersvariant nu biedt, draagt bij aan een betere relatie met de verhuurder”, concludeert Jan Meerman, algemeen directeur bij Koninklijke INretail. “De Huurdersvariant zorgt voor evenwicht en rechtvaardigheid bij het vastleggen van huurverplichtingen, iets wat huurders van winkel- of horecapanden door toenemende regeldruk dringend nodig hebben.”
De Huurdersvariant streeft naar een verbeterde balans tussen de belangen van huurders en verhuurders tijdens contractonderhandelingen voor winkel- en horecapanden. Elk jaar worden duizenden huurcontracten afgesloten of verlengd. De initiatiefnemers, waaronder Koninklijke INretail, Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), Raad Nederlandse Detailhandel (RND), Vakcentrum, Vastgoedoverleg (VGO), Koninklijke MKB-Nederland en Koninklijke Horeca Nederland (KHN), roepen alle huurders van winkel- en horecapanden op om de Huurdersvariant als uitgangspunt te nemen bij het aangaan of verlengen van een huurcontract.
Maximale indexatie huurprijzen
Afgelopen jaar hebben vertegenwoordigers van betrokken brancheorganisaties gewerkt aan een huurdersvariant van het ROZ-huurmodel. Hierin zijn onder andere een redelijke pandemieclausule en een maximale indexering van de huurprijs opgenomen, evenals de mogelijkheid om extreme huurstijgingen te beperken via een staffelafspraak. Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland, benadrukt: “Wat ons betreft is de Huurdersvariant vanaf nu het uitgangspunt bij onderhandelingen over de huur van een pand. Het sluit beter aan op de praktijk van ondernemers. Huurder en verhuurder zijn afhankelijk van elkaar, en het is logisch om beide belangen te dienen met een meer gelijkwaardig huurmodel.”
Duurzame overeenkomsten
De initiatiefnemers streven naar duurzame overeenkomsten tussen huurder en verhuurder. Patricia Hoogstraaten, directeur van het Vakcentrum en voorzitter van de Nationale Winkelraad, benadrukt: “Beide partijen moeten streven naar continuïteit in de relatie. Er moet duidelijkheid zijn over de huurkosten, maar ook over bijkomende kosten. In de Huurdersvariant zijn ook heldere afspraken opgenomen over de isolatiewaarde van het gehuurde (minimaal label C), actualiteit van energieprestatiecertificaten, investeringen in duurzaamheid en de verantwoordelijkheid voor kosten en consequenties bij zaken als asbestsanering.”
Positieve bijdrage Eus Peters, directeur van de Raad Nederlandse Detailhandel (RND), benadrukt het belang van kennis en een evenwichtige basis. “Met een meer evenwichtige tekst van de huurovereenkomst zijn nu gebalanceerdere onderhandelingen mogelijk, wat gunstig is voor huurders in alle sectoren – klein, groot en ketens. Het is in het belang van iedereen dat de exploitatie van de winkel succesvol is en positief bijdraagt aan levendige winkelstraten voor consumenten.” René Roorda, directeur van het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), beaamt dit: “Met deze Huurdersvariant hebben we een evenwichtiger model voor gesprekken tussen huurders en verhuurders.”
KHN-voorzitter Marijke Vuik voegt toe: “De Huurdersvariant is een stap in de goede richting om de belangen van huurders in de retail- en horecasector te waarborgen. Ondernemers in deze sectoren krijgen eindelijk de mogelijkheid om evenwichtige overeenkomsten af te sluiten, wat van groot belang is voor de toekomstbestendigheid van bedrijven in onze dorps- en stadskernen.”
De Huurdersvariant en bijlagen zijn beschikbaar op www.vakcentrum.nl/huurdersvariant.